Again, the amount of beer offered to the monks checks out – but that's it. There's no mention of any epidemic in Raczyński's story. The calamity that Father Bernard miraculously resolved (in this version, during his lifetime) was the lack of water for brewing beer. It seems that it was only much later that someone combined these two legends into one; perhaps they thought that a story about the dried-up well should be made more dramatic by throwing pestilence in. As if shortage of beer weren't a disaster terrible enough!
== Zdrowotne piwo grodziskie Healthful Grodziskie Beer ==W każdym razieIn any case, sklejona w ten sposób legenda z jednej strony uzasadniała niezwykle ważny the legend thus pieced together served, on the one hand, to justify the very important (z punktu widzenia zakonnikówfrom the monks' point of view) zwyczaj oddawania klasztorowi corocznej beczki piwacustom of giving the monastery a keg of beer every year and, on the other hand, it reinforced Grodziskie's reputation as a z drugiej – umacniała reputację piwa grodziskiego jak napoju korzystnego dla zdrowia i chroniącego przed wszelkimi chorobamibeer to cure all ills. Warto tu przypomniećIn the past, że piwo w ogóle było od wieków napojem zdrowszym niż woda beer was indeed more healthy to drink that water – po pierwsze dlategofirstly, że proces jego produkcji wymuszał użycie dobrej jakości wody oraz jej przegotowaniebecause the process of brewing required good-quality water that was boiled at that and, secondly, the alcohol and the hops had additional antiseptic properties. But even with all this in mind, Grodziskie beer stood out as a po drugie alkohol i chmiel dodatkowo działały antyseptycznie. Ale nawet na tym tle piwo grodziskie wyróżniało się jako napój uważany wręcz za lekarstwobeer style that could be even used as medicine.
[[File:Grodziskie reklama 3.JPG|thumb|left|upright|Reklama piwa grodziskiego z lat 1930.A Grodziskie advertisement from the 1930s]]
{{ Cytat
| Grodziskie grew in fame throughout Greater Poland to that point that a nobleman who hadn't any Grodziskie beer in store was considered either a pauper or a miser. It owed much of its esteem to doctors who valued it as highly as mineral waters. It is a light and tasty beer and doesn't spin your head around; doctors, who in all kinds of ailments forbid you to take any other liquors, allow you to drink Grodziskie and indeed prescribe it in some cases.| oryg = Grodziskie zaś słynęło coraz bardziej po Wielkiej Polsce tak, iż szlachcic tam, który nie miał w swoim domu piwa grodziskiego, poczytany był za mizeraka albo za skąpcę. Tej estymacji przyczynili mu wiele doktorowie, przyznając mu cnotę wód mineralnych. Jest to piwo cienkie i smakowite, głowy niezawracające; doktorowie we wszystkich chorobach, w których zabraniają wszelkich trunków pacjentom, grodziskie piwo pić pozwalają, owszem w pewnych chorobach pić je każą.
| źródło = {{Cyt
| tytuł = Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
}} }}
Piwo o takiej renomie miało swoją cenęA beer style so famous commanded an adequately high price, ustaloną przez cechy słodowników i browarników oraz radę miasta Grodziskaset by the guild of maltsters and brewers together with the Grodzisk town council. W XVII–XVIII w. piwo grodziskie nie tylko oddawano klasztorowi w LubiniuIn the 17th–18th centuries, the beer was not only given to the Lubiń monastery, ale też płacono nim wynagrodzenia (np. burmistrzom Poznania) i grzywny (np. w but it was used a kind of virtual currency;cechu kapeluszników wschowskich jako karę za zaniżanie cen)mayors of Poznań received part of their payment in the beer and the hatters' guild specified a barrel of the beer as a penalty for price undercutting.<ref>{{Cyt
| tytuł = Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny
| nazwisko r = Szmelich
}}</ref>
Ta opinia o zdrowotnych właściwościach owego trunku utrzymała się jeszcze do XX w., kiedy w jego reklamach podkreślano, iż „piwo grodziskie zalecają wielokrotnie i często przepisują wszyscy lekarze rekonwalescentom, cierpiącym na żołądekThe belief in Grodziskie's health-promoting properties lived well into the 20th century, nawet chorym na cukrową chorobęwhen its advertisements stressed that "Grodziskie beer is often prescribed by physicians to convalescents and those suffering from stomachache and even diabetes.”"<ref>{{Cyt
| tytuł = TVN24
| rozdział = Stare reklamy piwa grodziskiego
| adres rozdziału = https://www.tvn24.pl/zdjecia/stare-reklamy-piwa-grodziskiego,33725,lista.html
| rok = 2013
}}</ref> A że było What made it an unlikely medicine was that it was also tasty and refreshing. According to w dodatku lekarstwo smaczne i orzeźwiające? Chyba nic w tym złego, nawet jeśli XVIIIan 18th-wieczne źródło podajecentury source, iż w Poznaniu pito piwo grodziskie „więcej ze względu na wspaniały smak niż z potrzeby”in Poznań the beer was drunk "more for its taste than out of need".<ref>Szmelich, ''op. cit.'', s. 8</ref>
O piwie grodziskim, dawniej warzonym tylko w samym GrodziskuOne can say that Grodzskie, formerly brewed in only a potem przez jakiś czas nigdzie, można już dziś powiedziećsingle town and then – for some time – nowhere, że jest stylem międzynarodowym is now an international style (choć nadal niszowymeven if still a rather niche one). A w Im 2015 r. produkcja piwa w tym stylu powróciła do nowo otwartego browaru w samym Grodzisku, gdzie warzone jest pod marką „this style's production finally returned to a newly opened brewery in Grodzisk itself, where it is now brewed under the [http://browargrodzisk.com/nasze-piwa/ "Piwo z Grodziska"]” – jak dawniej jasne("Beer from Grodzisk") brand. Like in the past, it is still light-coloured, lekkielow-alcohol, pienistefoamy, orzeźwiające i refreshing and (być możeperhaps) zdrowotnehealthy.
''Na zdrowie!''
{{Przypisy}}