4,991
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Rękopis zawiera łącznie około tysiąca różnych przepisów kulinarnych oraz porad medycznychThe manuscript contains a total of a about a thousand recipes, weterynaryjnych i ogrodniczychas well as medical, spisanych jednym, dość czytelnym charakterem pismaveterinary and gardening tips -- all written by the same hand. Skąd poszczególne receptury i porady zostały przepisaneThe sources these recipes and tips were gleaned from are not always indicated in the text, w manuskrypcie nie zawsze podano, ale już po samym stylu i formach gramatycznych widać, że pochodzą one z różnych źródeł i różnych epok – głównie z XVI i XVII wiekubut you can see from the different styles and grammars that they must have originated in various historical periods -- mostly within the 16th and 17th centuries. Tymczasem na stronie tytułowej kopista wyraźnie zaznaczyłAnd yet, iż pracę nad owym zbiorem przepisów zakończył the copyist who made the manuscript clearly indicated on the title page that he finished his work on 25 lipca July 1757 r. (takie datowanie potwierdza też analiza znaków wodnych na papierzesuch dating is further borne out by water marks found on the paper). A zatem w momencie utworzenia rękopisuWhich means by the time the manuscript was created, przepisy, które się w nim znalazły, już były całkiem starethe recipes which were copied into had already been quite old. Sam kopista nie podpisał się wprawdzie na swoim dzieleThe copyist himself didn't sign his work, za to w kilku miejscach podpisała się jego właścicielka: „Ta xionska z moiey biblioteki – Rbut the book's first owne left her signatures on three different pages. Pocieiowa”. Na tej podstawie można zakładać, iż książka powstała na zlecenie strażnikowej litewskiej Rozalii z Zahorowskich Pociejowej It was Rozalia Pociejowa ''née'' Zahorowska (okca. 1690–1762), kobiety należącej do zamożnej szlachty wołyńskiej i blisko skoligaconej z najwyższymi dostojnikami państwowymia prominent noblewoman living from Volynia in what is now western Ukraine. Co mogło ją skłonić do stworzenia własnej kompilacji przepisów z poprzednich stuleciWhat led her to commission such a compilation of recipes from previous centuries? Czyżby interesowała się historią kuchniDid she wish to study culinary history? A może te stare przepisy wydawały jej się nadal aktualne i ich zbiór miał dla niej charakter czysto utylitarnyOr maybe these old recipes still seemed relevant to her own times and she saw the collection in purely practical terms? Tego do końca nie wiadomoWe don't really know.
}}</ref> But hold, you may ask, why was it at the Manuscript Institute? We're talking about a printed book, aren't we? Well yes, but keep in mind what we said about culinary recipes being contantly copied and rewritten. Back when nobody kept a smartphone equipped with a camera and an OCR function in the pocket -- back when even photocopiers didn't exist -- people commonly copied recipes they found in printed sources by hand. Sometimes they would even create entire manuscript cookbooks that were compilations of recipes taken from diverse sources, both printed and handwritten. It was one such manuscript, entitles ''Zbiór dla kuchmistrza, tak potraw jako ciast robienia'' (''A Collection for a Master Chef, of Recipes for Both Dishes and Cakes'') cookbook that caught Dr. Bulatova's attention and led her to get in touch with the foremost specialist on the history of Polish cuisine, Prof. Jarosław Dumanowski at Copernicus University in Toruń.
Wiadomo natomiast, skąd pochodzi blok 224 przepisów, które wyróżniają się w rękopisie najbardziej archaicznym językiem. Otóż są to receptury znane z czeskiego ''Kuchařství'', tylko przetłumaczone na język polski. I widać po stylu i gramatyce, że jest to polszczyzna XVI-wieczna, a więc przekładu nie dokonano w momencie tworzenia rękopisu, tylko wykorzystano – albo zachowany jeszcze wtedy w całości, albo już wcześniej przepisany przez kogoś ręcznie – przekład sprzed ponad dwustu lat.
