5,079
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Ale zanim Anglicy po raz pierwszy napotkali w Indonezji coś, co miejscowi nazywali „But by the time the English could first sample something the locals in Indonesia referred to as "''kecap''” (wym. ''keczap'')", this word had already expanded its meaning to słowo zdążyło już rozszerzyć znaczenie na wszystkie sosycover all kinds of sauces; dzisiejsi Indonezyjczycy nazywają tak głównie sos sojowyin fact, modern Indonesians use it mostly when talking about soy sauce. Anglicy przejęli ów wyraz na oznaczenie wszelkich przetworów z długim czasem trwaniaThe English borrowed the word and used it for condiments that were meant to last long, as opposed to sauces, which were prepared just before a meal. W przeciwieństwie do sosówKetchup, które na bieżąco przyrządzano do konkretnego dania, ''ketchup'' bądź ''or catsup'' (angielska pisownia dotąd się nie ustandaryzowała) butelkowano i chowano w spiżarni na długie miesiące, a nawet latacould be bottled and stored for months or even years. Pewna brytyjska książka kucharska z XVIII w. podawała nawet przepis na rybnoOne 18th-grzybowo-piwny ''katchcentury British cookbook contains a recipe "to make ketch-up'' mający wytrzymać dwadzieścia latthat will keep twenty years".<ref>{{Cyt
What's interesting, this knd of sauce was most popular in southern China, Indochinda and Indonesia – but not further north, in most of China, Korea and Japan. Why? Well, in the north there was an easier-to-make alternative: the soy sauce. Fish sauce, on the other hand, was also produced in the Mediterranean Sea basin. Manufacture of various kinds of fish sauce (such as ''liquament'', which was used for cooking, and ''garum'' a table seasoning) was a big business in ancient Rome. I once visited in Barcelona the ancient ruins of a fish-sauce factory, which had stood next door to an ancient winery. Which means that must, which was used to make old-time mustard, was produced right next to fish sauce which wasn't much different from that which ketchup derives from.
Alas, the technology of fish-sauce production, unlike that of mustard, was gradually forgotten after the fall of the Roman civilization (it did survive somewhat longer in the Byzantine Empire). In Italy, ''garum'' was eventually replaced by another delicacy, made from salted, fermented and pressed fish roe, known as botargo. It wasn't until the Age of Exploration that Europeans could come acoross across fish sauces again.
| tytuł = A Curious Collection of Receipts in Cookery, Pickling, Family Physic
| rozdział = To Make Katch-up That Will Keep Twenty Years
| rok = 1742
| strony = 22–23
}}; cyt. wquoted in: {{Cyt
| nazwisko = Smith
| imię = Andrew F.
| url = https://books.google.pl/books?id=hAq_EvcAIW4C&lpg=PA164&pg=PA164
| strony = 164
}}</ref> Apart from fish and mushroom ketchups, popular varieties included ketchups made from oysters or unripe walnuts, but recipes are also known for cucumber, plum, gooseberry, grape, peach, bell pepper, bean, lobster, liver, mussel and even herring ketchups (the latter I've got to try out one day). Oprócz rybnych i grzybowych były też popularne keczupy ostrygowe oraz z niedojrzałych orzechów włoskich, ale zachowały się też przepisy na keczupy ogórkowe, śliwkowe, agrestowe, cytrynowe, gronowe, brzoskwiniowe, paprykowe, fasolowe, homarowe, wątróbkowe, omułkowe, a nawet keczup śledziowy, który muszę kiedyś wypróbować. Co je wszystkie łączyło? Zawartość środków konserwujących, najczęściej soli oraz octu, czasem zastępowanego mocnym winem, wygazowanym piwem lub cydrem, oraz egzotycznych przypraw, jak imbir, gałka muszkatołowa czy goździki.
{{ Cytat
