Open main menu

Changes

[[File:Kuchmistrzostwo - ocet.jpg|thumb|upright=.9|One of the surviving pages of ''Kuchmistrzostwo'' with various recipes for vinegar, currently owned by Warsaw Public Library (ID number: XVI.O.140)]]
Historians often make their most interesting discoveries It's by dismantling the covers of old booksthat historians often make their most interesting discoveries. This is because bookbinders frequently strengthened the covers by gluing together pages torn from even older tomes. Luckily for us, the very first cookbook printed in Polish was among the many books which fell to have fallen victim to this kind of recycling.
In 1891, librarian Zygmunt Wolski (1862–1931), an apprentice librarian the Krasiński Library in Warsaw, visited Cezary Wilanowski's (1846–1893) second-hand bookshop in Warsaw, where he found a folder with containing four loose sheets of paper that had been removed from an old book cover. The cover bore no title, but it did bear the year of publication: 1538. The four sheets which were reused to strengthen the cover came from three different printed books. Two of the sheets were covered with culinary recipes; -- all for different kinds of vinegar, as it happened, all the recipes were for vinegar. Wolski carefully examined the watermarks on the paper, the typeface and the language used in the recipes, and concluded that they must have been printed in the first half of the 16th century.<ref> {{Cyt
| nazwisko = Wolski
| imię = Zygmunt
}}</ref>
Tak się akurat złożyło, że rok wcześniej Wolski found the sheets only a year after Artur Benis (1865–1932), historyk z&nbsp;Uniwersytetu Jagiellońskiegoa historian at the Jagiellonian University in Cracow who was busy researching the history of book printing in Poland, w&nbsp;ramach badań nad dziejami drukarstwa i&nbsp;księgarstwa w&nbsp;Polscehad published his work on inventories of Cracow's mid-16th-century print shops. Such inventories were typically made for the purposes of inheritance proceedings and contained lists of books which a print shop owner had printed, opublikował swoje opracowanie zawartości inwentarzy krakowskich drukarni z&nbsp;połowy XVI&nbsp;wbut died before he could sell them. Inwentarze takieAnd so, sporządzane zwykle po śmierci drukarza na potrzeby postępowania spadkowegoin an inventory made in 1555, zawierały spisy książekafter the death of Helena Unglerowa, które zmarły zdążył wydrukować, ale już nie sprzedałwidow of Florian Ungler (d. I&nbsp;oto w&nbsp;inwentarzu książek pozostawionych przez zmarłą w&nbsp;1551&nbsp;r. Helenę Unglerową, wdowę po Florianie Unglerze (zm. 1536), pierwszym drukarzu wydającym książki w&nbsp;całości po polskuwho had been the first person to print book entirely in Polish, odnotowano sto nieoprawionych jeszcze egzemplarzy dzieła pt.: there was a mention of 100 unbound copies of a book whose Polish-language title was ''Kuchmistrzostwo'' (''KuchmistrzosthwoCooking Master'').<ref>{{Cyt
| nazwisko = Benis
| imię = Artur
| url = https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/11283/edition/10577
| rok = 1890
}}</ref> Wolski połączył kropki i&nbsp;doszedł do wniosku, iż te dwie postrzępione kartki z&nbsp;przepisami na ocet mogły pochodzić ze skądinąd zaginionej książki kucharskiej o&nbsp;takim właśnie, nieznanym wcześniej historykom tytuleconnected the dots and concluded that the two sheets with torn edges and printed with vinegar recipes may have come from an otherwise lost coobook with such a previously unkown title.
Ale na tym nie koniec, gdyż w&nbsp;tym samym 1891 roku pojawiły się dwie nowe publikacje, które rzuciły więcej światła na owe dwie karteczki. Po pierwsze, Benis wydał drugi tom swoich ''Inwentarzy'', w&nbsp;którym pojawiła się wzmianka o&nbsp;jednym egzemplarzu książki kucharskiej będącym w&nbsp;posiadaniu zmarłej w&nbsp;1549&nbsp;r. Heleny Gałczyny, wdowy po innym krakowskim drukarzu, Macieju Szarffenbergu (zm. 1547). Cztery egzemplarze tego samego dzieła odnotowano też w&nbsp;księgozbiorze pozostawionym przez zmarłego w&nbsp;tymże roku niejakiego Szymona Tyrlikowskiego. Tylko że tytuł owej książki w&nbsp;obu inwentarzach zanotowano w&nbsp;formie: ''Kucharstvo'' bądź ''Kucharsthvo''.<ref>{{Cyt