}}
ZarazWhoa, czwarte daniehold on! A fourth course? To ileż było tych dańHow many courses were there? Ano Well, a minimum czteryof four. W tym, co dziś uznajemy za tradycyjną kuchnię polskąA two-course dinner is the norm in what we consider today, obiad dwudaniowy but in the 19th century a dinner in a well-to norma, ale w XIXnbsp;w-do home rarely consisted of fewer than four courses. wystawny obiad nie miewał mniej niż cztery dania, nie licząc deseruNot counting the dessert.
Niestety o czwartej potrawie na wieczerzy u Sędziego Soplicy wiemy tylko tyleAlas, że jakaś byłaall that we know about the fourth course served at Judge Soplica's is that it was there. Jej opisu poeta nie podałThe poet doesn't tell us anything about what exactly was served. Mamy za to opis wielkiej pijackiej awanturyInstead, która rozpętała się podczas drugiej wieczerzy na zamkuwe have a description of a drunken brawl which broke out during the second supper in the castle. W ruch poszły wtedy kielichyGlasses, butelkibottles, nożeknives, ławytables, a nawet piszczałki organoweeven organ pipes were all used as weapons. Gdy wszystko już ucichłoOnce the dust settled, na miejscu uczty pozostało pobojowisko i… resztki jedzeniathe diners were gone leaving behind a battlefield strewn with remnants for the feast. Może z tych resztek uda nam się wyczytać coś na temat potraw podanych pod koniec posiłkuPerhaps we can read from these food scraps what had been served towards the end of the meal?
[[File:Podniosłszy w górę ławę ramiony silnemi.jpg|thumb|Gerwazy Rębajło „ramiony silnemi” przechyla stół, żeby było lepiej widać, co podano na czwartą potrawę.]]
}}
Wygląda na toIt looks like poultry, że pod koniec kolacji na stół wrócił dróbincluding turkeys, w tym indykireturned to the table after the third course. Te ostatnieEven though turkeys come originally from America, choć pochodzą z Amerykithey became quite popular in Poland not long after Columbus's journeys. On the tables, zadomowiły się w Polsce dość szybko po podróżach Kolumbathey replaced other large birds, spychając ze stołów inne duże ptakilike peafowl and swans, jak pawie i łabędziewhich from then on were raised mostly for decorative purposes. By the 19th century, które odtąd hodowano już głównie jako ptaki ozdobne. W XIXnbsp;w. pieczony indyk był już od dawna uważany za staropolski przysmakthe turkey had already been considered a time-honoured Old Polish delicacy.
IndykiAt Judge Soplica's farm, kury i inny dróbturkeys, jak kaczkichickens and other poultry, gęsiincluding ducks, gołębiegeese and pigeons, hodowała w Soplicowie wybitna specjalistkawere all raised by an eminent expert, pani ochmistrzynithe housekeeper,…
{{ Cytat
}}
Pomagała jej wAs with many minor characters in ''Pan Tadeusz'' her name is telling; "''Kokosznicka, z tym Zosia, nieco nadgorliwie tucząc ptactwo „perłowemi krupy”domu Jendykowiczówna''" could be translated as "Mrs.<ref>Mickiewicz, Hen ''op. cit.née''Turkey. Anyway, she had a little, księga VIIIsometimes overzealous, wersy 794</ref>helper in Sophie, Thaddeus's love interest, who fed the poultry with expensive pearl barley.
{{ Cytat